Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα

Ο καρπιαίος σωλήνας είναι ένα οστεο-ινώδες κανάλι στον καρπό. Τα τοιχώματα του είναι τα οστά του καρπού και η οροφή του καλύπτεται από μια ινώδη ταινία, τον εγκάρσιο σύνδεσμο. Μέσα από αυτό το κανάλι-σωλήνα διέρχεται το μέσο νεύρο και οι 9 καμπτήρες τένοντες τον δακτύλων. Το μέσο νεύρο είναι υπεύθυνο για τμήμα της αίσθησης του χεριού καθώς και για τμήμα της κίνησης του αντίχειρα. Ο καρπιαίος σωλήνας δεν διαθέτει ελαστικότητα, οπότε οποιαδήποτε αιτία μειώνει το χώρο του εσωτερικά έχει αποτέλεσμα την πίεση του μέσου νεύρου, την διαταραχή της λειτουργίας του και την εμφάνιση συμπτωμάτων όπως μουδιάσμα και πόνο.

Συνήθη αιτία πίεσης
Οίδημα-διόγκωση του υμένα που καλύπτει τους τένοντες και παρατηρείται σε πολλές μεταβολικές, ενδοκρινολογικές και ρευματολογικές παθήσεις. Συνεπώς, το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι πιο συχνό σε ανθρώπους με διαβήτη, θυρεοειδοπάθεια, ρευματοειδή αρθρίτιδα, κα. Οι ορμονικές μεταβολές της εγκυμοσύνης και της εμμηνόπαυσης μπορούν επίσης να το προκαλέσουν.
Κληρονομικότητα όπου ο καρπιαίος σωλήνας είναι πιο μικρός ή ο εγκάρσιος σύνδεσμος είναι πιο παχύς ή υπάρχουν άλλες ανατομικές παραλλαγές.
Επαγγέλματα με συνεχή καταπόνηση του καρπού σε κάμψη και λαβή μπορεί να εμφανίσουν το σύνδρομο συχνότερα.
Τραυματισμοί του καρπού ή όγκοι, όπως γάγγλια, λιπώματα και κύστες, είναι επίσης πιθανοί αιτιολογικοί παράγοντες.
Εκτός από όλες τις παραπάνω πιθανές αιτίες, υπάρχει και ιδιοπαθές σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα στο οποίο δεν ανευρίσκεται αιτιολογικός παράγοντας.
Η αιτιολογία είναι σημαντική για την πρόγνωση και την επιλογή θεραπείας, καθότι σε μερικές περιπτώσεις η αιτία είναι αναστρέψιμη .

Συμπτώματα

Η πίεση στο μέσο νεύρο στο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα όπως αναφέρθηκε, έχει αποτέλεσμα την δυσλειτουργία του, η οποία εκδηλώνεται με μουδιάσματα στα δάκτυλα και πόνο στο χέρι ή στον καρπό που μπορεί να επεκτείνεται στο αντιβράχιο και τον αγκώνα. Σε προχωρημένα στάδια υπάρχει ατροφία σε μυς του αντίχειρα, δυσχέρεια σε εκτέλεση λεπτών κινήσεων και πτώση αντικειμένων. Τα συμπτώματα την ημέρα εκδηλώνονται περισσότερο σε δραστηριότητες με επαναλαμβανόμενη κάμψη του καρπού. Την νύχτα η παρατεταμένη θέση του καρπού σε κάμψη μπορεί να προκαλέσει εντονότερα συμπτώματα και ξυπνήσει τον ασθενή που προσπαθεί με απότομες κινήσεις του χεριού να σταματήσει τις ενοχλήσεις.
Αρχικά οι ενοχλήσεις είναι παροδικές και ήπιες αλλά σταδιακά μπορεί να γίνουν μόνιμες και έντονες με σημαντική λειτουργική δυσχέρεια.

Διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται με κλινικό και μερικές φορές απεικονιστικό έλεγχο. Η εξέταση περιλαμβάνει καταγραφή ιστορικού με στόχο την ανίχνευση πιθανών αιτιολογικών παραγόντων, κλινικές δοκιμασίες για την αναπαραγωγή των συμπτωμάτων, έλεγχο αισθητικότητας και μυϊκής ισχύος ή πιθανή ατροφία. Ο απεικονιστικός έλεγχος ή ηλεκτροφυσιολογικός έλεγχος της λειτουργίας του μέσου νεύρου με ηλεκτρομυογράφημα-ηλεκτρονευρογράφημα διενεργείται όπου κριθεί αναγκαίο. Ο κλινικός έλεγχος πρέπει να είναι λεπτομερής καθώς παρόμοια συμπτώματα μπορεί να παρουσιάσουν παθήσεις με άλλες αιτίες. Η πίεση του μέσου νεύρου μπορεί να υφίσταται και σε άλλα ανατομικά σημεία στο άνω άκρο, όπως στον αγκώνα (σύνδρομο πρηνιστή), αλλά και σε δύο διαφορετικά σημεία (σύνδρομο διπλής πίεσης – double crush syndrome). Η λανθασμένη διάγνωση δυστυχώς αναμενόμενα οδηγεί και στην επιλογή ακατάλληλης θεραπείας.

Θεραπεία

Η θεραπεία του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα είναι συντηρητική ή χειρουργική ανάλογα την αιτιολογία και την βαρύτητα των ευρημάτων ενώ έχει στόχο την ανακούφιση των συμπτωμάτων αλλά και να αποτρέψει την πρόοδο της βλάβης στο μέσο νεύρο.

Όσον αφορά την συντηρητική θεραπεία, εφαρμόζεται σε αρχικά στάδια με ήπιες ενοχλήσεις ή σε περιπτώσεις που πιθανόν να υπάρχει παροδικός ή αναστρέψιμος αιτιολογικός παράγοντας και έχει στόχο την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Χρησιμοποιούνται κηδεμόνας για την αποφυγή της κάμψης του καρπού κατά την διάρκεια την νύχτας, αντιφλεγμονώδης αγωγή μικρής διάρκειας και τροποποίηση των δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα. Ο κηδεμόνας μπορεί να χρησιμοποιηθεί και την ημέρα ως προφύλαξη κατά την διάρκεια των επιβαρυντικών δραστηριοτήτων. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να βοηθήσει και η φυσικοθεραπεία. Η φυσικοθεραπεία επίσης μπορεί να βοηθήσει σε επιλεγμένες περιπτώσεις. Αποτελεσματική είναι και η έγχυση κορτικοειδών εντός του καρπιαίου σωλήνα με μακροχρόνιο αποτέλεσμα σε περιπτώσεις με αναστρέψιμη αιτιολογία.

Η χειρουργική θεραπεία εφαρμόζεται σε αποτυχία της συντηρητικής αγωγής και σταδιακή επιδείνωση των συμπτωμάτων. Είναι απλή, αποτελεσματική και θεραπευτική χωρίς υποτροπή των συμπτωμάτων και έχει απόλυτη ένδειξη οταν τα συμπτώματα επιμένουν και προοδευτικά επιδεινώνονται.