Ο αχίλλειος τένοντας είναι ο ισχυρότερος τένοντας του ανθρώπινου σώματος και συνδέει τους μύες της γάμπας με το οστό της πτέρνας. Η ρήξη του αποτελεί σοβαρό τραυματισμό, που μπορεί να προκαλέσει έντονο πόνο και απώλεια λειτουργικότητας. Εμφανίζεται συχνότερα σε αθλητές, αλλά μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε, ειδικά όσους εκτελούν απότομες ή έντονες κινήσεις.

Αιτίες Ρήξης του Αχίλλειου Τένοντα

     Η ρήξη συμβαίνει όταν ο τένοντας δέχεται υπερβολική πίεση. Συνήθεις αιτίες περιλαμβάνουν:
Απότομη αύξηση της δραστηριότητας – Άλματα, σπριντ ή δυνατή ώθηση μπορεί να καταπονήσουν τον τένοντα.
Έλλειψη προθέρμανσης – Η απουσία διατάσεων πριν από την άσκηση αυξάνει τον κίνδυνο τραυματισμού.
Γήρανση και εκφύλιση – Ο τένοντας εξασθενεί με την ηλικία, καθιστώντας τα μεσήλικα άτομα πιο ευάλωτα.
Παθήσεις και χρήση ορισμένων φαρμάκων – Ορισμένα αντιβιοτικά, όπως οι φθοροκινολόνες και οι ενέσεις κορτιζόνης στον τένοντα, μπορεί να τον αποδυναμώσουν.
Προϋπάρχουσα παθολογία του τένοντα – Παθήσεις όπως η τενοντοπάθεια αυξάνουν τον κίνδυνο ρήξης.

Συμπτώματα

     Τυπικά η ρήξη του αχίλλειου τένοντα συχνά περιγράφεται ως ξαφνικός, έντονος πόνος στο κάτω  μέρος της γάμπας, μερικές φορές συνοδευόμενος από ήχο «σπασίματος» ή αίσθηση ότι κάτι μας χτύπησε πίσω από την πτέρνα. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
– Έντονος πόνος, οίδημα και μελάνιασμα κοντά στη φτέρνα
– Δυσκολία ή πλήρη αδυναμία στο περπάτημα
– Αδυναμία στην ανύψωση στις μύτες των ποδιών
– Ορατό κενό στον τένοντα
– Αδυναμία στην προώθηση του ποδιού σε σκαλοπάτια, κεκλιμένες επιφάνειες
     Μερικές φορές, όπως σε μερικές ρήξεις του τένοντα, τα συμπτώματα θα είναι ήπια και ο τραυματισμός θα θεωρηθεί λανθασμένα διάστρεμμα.

Διάγνωση

     Η διάγνωση γίνεται μέσω κλινικής εξέτασης για να ελεγχθεί η λειτουργική ακεραιότητα ( ισχύς – κινητικότητα του τένοντα) και επιβεβαιώνεται με την χρήση απεικονιστικών εξετάσεων, υπερηχογράφημα ή μαγνητική τομογραφία.

Θεραπευτικές Επιλογές

     Η αντιμετώπιση εξαρτάται από τη σοβαρότητα της ρήξης, το επίπεδο δραστηριότητας, την κατάσταση του ασθενούς ( διαβήτης, περιφερική αγγειοπάθεια κα ) και την προηγούμενη κατάσταση του τένοντα.
     Η συντηρητική και χειρουργική αγωγή πρέπει να προσφέρουν την καλύτερη δυνατή λειτουργική αποκατάσταση του τένοντα (ισχύς) με την μικρότερη δυνατή πιθανότητα επιπλοκών και επαναρήξης.      
     Η χειρουργική αντιμετώπιση προσφέρει την καλύτερη δυνατή λειτουργική αποκατάσταση του τένοντα με το μικρότερο ποσοστό επαναρήξης. Ειδικά σε πλήρεις ρήξεις με σημαντικό κενό ανάμεσα στα άκρα του τένοντα η χειρουργική αποτελεί την ενδεδειγμένη θεραπεία. Συνεπώς για υψηλές απαιτήσεις όπως σε αθλητές ή συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες η χειρουργική αντιμετώπιση είναι η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση. Για πλήρως λειτουργικά ασθενείς η χειρουργική αντιμετώπιση επίσης προτιμάται έναντι την συντηρητικής αγωγής.
     Όταν οι λειτουργικές απαιτήσεις είναι χαμηλές ή υπάρχουν κινητικοί περιορισμοί ή άλλα προβλήματα υγείας τότε επιλέγεται η συντηρητική αγωγή.
    Τα παραπάνω ισχύουν λόγω του ότι η συντηρητική αγωγή έχει μεγάλη πιθανότητα μειωμένης ισχύος του τένοντα και μεγαλύτερη πιθανότητα επαναρήξης πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμης.
     Όταν η διάγνωση καθυστερήσει ή σε αποτυχία της συντηρητικής αγωγής ή σε νέα ρήξη του τένοντα τότε διενεργείται ανακατασκευή του τένοντα μια επέμβαση αρκετά πιο σύνθετη από μια συρραφή.    

Συντηρητική Θεραπεία
– Ακινητοποίηση, αποφόρτιση και σταδιακή επαναφορά της βάδισης.
– Φυσικοθεραπεία, κινησιοθεραπεία για την αποκατάσταση της κίνησης.
– Κατάλληλη επιλογή για ηλικιωμένους ή λιγότερο δραστήριους ασθενείς με μικρές
 σχετικά λειτουργικές απαιτήσεις.
Χειρουργική Αντιμετώπιση:
– Συρραφή του τένοντα για την αποκατάσταση της ακεραιότητάς του.
– Ελάχιστα επεμβατική χειρουργική σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
– Μετεγχειρητική πρωτόκολλο αποκατάστασης όπου η  συμμετοχή του ασθενή είναι  κρίσιμη για την πλήρη επαναφορά.

     Ανεξαρτήτως της θεραπείας ο ασθενής θα χρειαστεί να λάβει αντιπηκτικά λόγω του αυξημένου κινδύνου θρόμβωσης και θα χρειαστεί μερικές εβδομάδες βάδισης με πατερίτσες ή άλλο μέσο.  

Αποκατάσταση και Ανάρρωση

     Ο χρόνος ανάρρωσης ποικίλλει, αλλά η πλήρης αποκατάσταση απαιτεί 6–12 μήνες. Οι διατάσεις, η ενδυνάμωση και η σταδιακή επιστροφή στη δραστηριότητα συμβάλλουν στην πρόληψη μελλοντικών τραυματισμών.

Συμπέρασμα

     Η ρήξη του Αχίλλειου τένοντα είναι ένας σοβαρός τραυματισμός λόγω της σημαντικής λειτουργικής ανεπάρκειας που προκαλεί και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση. Είτε με χειρουργική επέμβαση είτε με συντηρητική αγωγή, η σωστή αποκατάσταση είναι μεγάλης σημασίας. Η πρόληψη μέσω της σωστής προθέρμανσης και ενδυνάμωσης του τένοντα μειώνει τον κίνδυνο τραυματισμού.